Eirini Maniou & Marianna Kondyli: Conjunction in the educational recontextualization of Natural Science and History: Some evidence from Greek elementary school textbooks

Η μετάβαση από την καθημερινή στην εξειδικευμένη γνώση που συντελείται στο πλαίσιο του σχολείου και η αναγκαία προς αυτό το σκοπό διαφοροποίηση των γλωσσικών πόρων αποτελεί κεντρικό πυρήνα έρευνας της Συστημικής Λειτουργικής Γλωσσολογίας (ΣΛΓ). Σχετικές έρευνες, ειδικά στο γραπτό λόγο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, έχουν αναδείξει τη συστηματική λεξικογραμματική ποικιλότητα που διέπει τη δόμηση των διαφορετικών γνωστικών αντικείμενων και (ανα)συγκροτεί συστηματικά την εμπειρία των μαθητριών/μαθητών προς την κατεύθυνση της αφαιρετικής επιστημονικής γνώσης. Στο άρθρο εξετάζεται η λογική σχέση της σύνδεσης στα σχολικά εγχειρίδια φυσικών επιστημών και ιστορίας διαφορετικών τάξεων του Δημοτικού σχολείου προκειμένου να αναδειχτούν καίριες όψεις των τρόπων αναπλαισίωσης της σχολικής γνώσης στο γραπτό λόγο. Τεκνοθετώντας τα θεωρητικά και μεθοδολογικά εργαλεία της ΣΛΓ αναλύονται κεφάλαια των σχολικών εγχειριδίων και των δύο γνωστικών περιοχών (φυσικές επιστήμες και ιστορία) όλων των τάξεων ως προς τις λογικές σχέσεις (εξωτερικές, εσωτερικές, ρητές, υπόρρητες) που συνδέουν λογικά τις οντότητες και τις διαδικασίες των δύο αντικειμένων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ήδη στο Δημοτικό σχολείο χρησιμοποιούνται μηχανισμοί μεταφορικής σύνδεσης όπως η λογική μεταφορά, που προσιδιάζουν στον επιστημονικό λόγο. Επιπλέον, αναδεικνύονται διαφοροποιήσεις ανάμεσα στις φυσικές επιστήμες και την ιστορία, που εγείρουν περαιτέρω ερωτήματα για τους γλωσσικού πόρους στη διάθεση της εκπαίδευσης.